Banner cho bài viết:ĐỀ ĐỌC HIỂU TRUYỆN NGẮN SÓI TRẢ THÙ CỦA NGUYỄN HUY THIỆP (Đề 06 )
ĐỀ THI NGỮ VĂN 11

ĐỀ ĐỌC HIỂU TRUYỆN NGẮN SÓI TRẢ THÙ CỦA NGUYỄN HUY THIỆP (Đề 06 )

SÓI TRẢ THÙ - Nguyễn Huy Thiệp

Hua Tát có gia đình thợ săn họ Hoàng. Đến đời Hoàng Văn Nhân thì tiếng tăm của gia đình này đã vang dội khắp các bản mường. Nhân bắn rất giỏi, ông luôn là người cầm trịch trong các mùa săn. Ông không biết sợ là gì. Điều này giống như cha ông, ông nội ông và cụ nội ông. Nhân có hai vợ nhưng cả hai bà đều không có con cái. Ngoài năm mươi tuổi, Nhân lấy thêm một bà vợ nữa và may mắn thay, bà ba sinh hạ cho ông được một đứa bé đẹp như tiên ông. Ông Nhân đặt tên cho con là Hoàng Văn San.

Từ năm tuổi, San đã theo cha vào rừng. Ông Nhân quyết chí rèn cặp cho con cũng thành một chàng thợ săn lão luyện. Các bô lão trong bản khuyên ông:

- Hãy để thằng San qua tuổi mười ba là tuổi ma bắt. Hãy biết sợ rừng, cho nó vào rừng sớm quá là không tốt đâu!.

Ông Nhân trả lời:

- Năm tuổi cha tôi cũng đã cho tôi vào rừng rồi đấy!

Các bô lão bảo:

- Thời xưa khác, thời nay khác. Cha ông có bốn người con, còn ông chỉ có một...

Ông Nhân cười khẩy. Bọn trẻ chúng ta cũng hay cười khẩy với những người già như thế. Ta không biết rằng lời nói của những người già đôi khi giống như những lời tiên tri. Người già biết sợ, có điều sợ không phải là điều đáng thích thú gì.

San lớn dần lên, tám tuổi thì nó đã bẫy được cả gà lôi, mười tuổi thì nó đã bắn được mười phát trúng bảy. Ông Nhân thấy rằng cũng đã đến lúc phải cho con mình đi săn thú dữ. Năm mười hai tuổi, ông Nhân cho con ông đi săn chó sói.

...

 Ông Nhân dạy con biết cách phân biệt các tín hiệu của loài sói, đâu là tiếng lệnh, tiếng gọi, tiếng kêu sợ hãi, thậm chí đến cách vẫy đuôi cũng có những dấu hiệu riêng. Cho đến cuối ngày, đàn sói đã bị phường săn tiêu diệt gần hết. Phường săn dồn con sói cái đầu đàn vào hang của nó, cái hang sâu, ở đó có những cột nhũ đá rêu bám xanh rì. Con chó sói đã già, từng túm lông lưng đã chuyển sang lốm đốm bạc. Bị dồn vào hang, nó chống cự ác liệt, mắt nó đỏ ngầu. Không hiểu lúc đó nó đã nghĩ gì. Một thoáng, nó nhìn chăm chú ông Nhân như để nhận dạng rồi nó lao vào góc sâu nhất nơi có đàn con đang chụm vào nhau. Nó cố ngoạm được một con sói con thì phát súng nổ. Ông Nhân đã lia cả vào lưng con sói một chùm đạn ghém. Con sói đầu đàn đè lên con sói bé xíu mà nó cắn răng vào giữa đỉnh đầu. Phường săn ào vào, lôi xác con sói đầu đàn và bắt những con sói con. Thằng San gỡ con sói con trong miệng của con sói mẹ mang về. Đây là con sói con đẹp nhất trong đàn sói nhỏ.

Con chó sói con lớn lên giữa lũ chó nhà. Nó có vết răng cắn ở đỉnh đầu, nơi đó thành sẹo lông không mọc được. Con chó sói con được nuôi trong nhà ông Nhân. Nó quen với người, tính nết gần giống chó nhà, chỉ có con mắt và điệu bộ là khác. Mắt nó dữ dằn, điệu bộ của nó lấm lét. Ông Nhân và cả thằng San đều cùng không thích con sói con này. Tuy nhiên, con sói không hề bao giờ làm trái ý người, vật trong nhà. Nó tránh mọi sự va chạm, tính nết của nó ôn hòa rất đỗi lạ lùng. Nó không tranh ăn với những con chó khác, không gây sự với ngựa, dê hoặc lợn, gà. Nó sống lầm lũi và rất biết điều. Hình như nó biết mọi người trong nhà đều không thích nó.

Thời gian trôi qua, thấm thoắt thằng San đến tuổi mười ba. Ông Nhân định ngày cúng ma cho con. Ông bảo người nhà giết hai con lợn, nhân thể giết luôn con chó sói để thiết đãi bà con trong bản.

Hôm ấy, khi người nhà chuẩn bị động dao giết lợn thì xẩy ra một việc kinh người. Thằng San ngồi cạnh bố, nó mặc bộ áo lanh đẹp nhất. Nó đã ra dáng vẻ ông chủ. Ông Nhân bảo con đi xem công việc người làm. Thằng San gật đầu, nó nhảy ba bước xuống cầu thang bằng gỗ vàng hiềng, không may cái ống quần lanh vướng vào then ngang của cái cầu thang. Nó ngã xuống đất ngay nơi xích con chó sói. Con sói đang nằm lim dim thì bỗng giật mình chồm dậy. Thằng San đập đầu xuống một hòn đá cạnh con chó sói, miệng vập vào cái dây sắt buộc vào cổ nó. Máu trào ra từ miệng thằng San. Vết máu đỏ từ miệng thằng San thức tỉnh từ trong tiềm thức mơ hồ của con dã thú một điều gì đấy. Nó chồm lên nhe hàm răng nhọn và trắng nhởn tớp vào giữa cổ thằng San nơi có những vệt lang ben mờ mờ. Người nhà ông Nhân hốt hoảng chạy lại. Con chó sói như điên dại không buông tha thằng bé. Nó cắn, cào, nhay, nhá, nó rứt từ cổ thằng San ra từng mảnh thịt, từng sợi gân và dây chằng bê bết máu. Thằng San chết ngay, mắt trợn ngược. Cổ nó hõm vào một khoảng đỏ lòm, từ đấy máu phun ra phì phì, sủi cả bong bóng. Máu phun đầy mặt con sói, nhuộm đỏ cái đầu lông lá bù xù. Người ta vất vả lắm mới kéo được con sói ra.

Ông Nhân cầm rìu tiến về con sói nước mắt ròng ròng. Người ta dạt ra hai bên nhường chỗ cho ông. Ông Nhân run bắn cả người. Con sói rúm lại, xích quấn vào dưới cầu thang. Dừng lại một lát, bỗng nhiên ông Nhân vung rìu lên và cứ liên hồi chém vào sợi dây xích sắt. Lưỡi rìu quằn lại, các sợi xích đứt tung. Con sói tru lên một tiếng rồi phóng chạy về phía rừng, trên cổ vẫn còn lòng thòng một đoạn dây ngắn. Đám người đứng quanh ông Nhân sững sờ. Ông Nhân buông rìu quỳ xuống xác đứa con duy nhất, những ngón tay gầy trơ cả khớp xương cày trên mặt đất bê bết máu.

 

Trả lời các câu hỏi:

Câu 1: Theo văn bản,  ông Nhân đưa San vào rừng săn sói vào năm bao nhiêu tuổi?

Câu 2: Xác định điểm nhìn của truyện ngắn? Việc sử dụng điểm nhìn như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện chủ đề của truyện ngắn ?

Câu 3: Liệt kê các sự kiện chính của câu chuyện? Sự kiện nào trong văn bản để lại ấn tượng sâu sắc đối với em? Vì sao?

Câu 4: Có ý kiến cho rằng “Truyện ngắn Sói trả thù của Nguyễn Huy Thiệp đã xây dựng thành công kiểu nhân vật tự ý thức”, em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

Câu 5 : Anh/ chị hãy rút ra 2 bài học từ văn bản trên?

 

GỢI Ý ĐÁP ÁN:

Phần/

Câu

NỘI DUNG

I

ĐỌC HIỂU

1

- Ông Nhân đưa San vào rừng săn sói vào năm  12 tuổi

2

- Điểm nhìn ngôi thứ ba toàn tri 

- Tác dụng: Giúp câu chuyện được kể một cách khách quan, người đọc dễ dàng bao quát được nội dung câu chuyện

 

3

 

- Sự kiện chính:

+ Ngoài năm mươi tuổi, ông Nhân sinh được cậu con trai đặt tên San.

+ San 5 tuổi đã được ông Nhân đưa đi săn, mặc kệ lời khuyên của các bô lão

+ Năm 12 tuổi, San được cha dẫn vào rừng săn sói. San bắt một con sói con đẹp nhất mang về nuôi

+ Năm 13 tuổi, vào ngày cúng ma cho San, San té xuống cầu thang - nơi con chó sói bị xích. Con sói như điên dại, cắn chết San.

+ Ông Nhân cầm cái rìu chém đứt sợi dây xích, thả con sói về rừng. 

Sự kiện để lại ấn tượng nhất: Ông Nhân cầm cái rìu chém đứt sợi dây xích, thả con sói về rừng. Bởi vì đây là một sự kiện thể hiện rõ chủ đề, thông điệp của tác phẩm. Ông Nhân vung rìu chém đứt sợi dây xích cũng là lúc ông hiểu được quả báo mà ông phải trả cho chính hành động tận diệt thiên nhiên của mình. 

4

- Em đồng ý. Vì Kiểu nhân vật tự ý thức khá phổ biến trong truyện ngắn với đề tài sinh thái của Nguyễn Huy Thiệp. Nhân vật tự ý thức được thể hiện qua nhân vật ông Nhân. Một người dẫn đầu trong nhóm thợ săn, ông tàn sát thiên nhiên một cách ghê rợn nhưng cuối tác phẩm, chính ông lại vung rìu chém đứt sợi dây xích con sói trong sự ngỡ ngàng của mọi người. Hành động này cho thấy ông đã tự ý thức, sám hối cho chính lỗi lầm mình gây ra trong quá khứ. Xây dựng kiểu nhân vật tự ý thức này đã cho thấy cách giải quyết mâu thuẫn giữa con người và tự nhiên theo hướng hòa giải của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp. 

5

- Con người phải trả giá cho những tội ác mình gây ra

- Nên cân bằng, sống hòa hợp với thiên nhiên

- .... 

 

Nguồn: http://hocvancungricky.com